Topraklama Ölçümü Nedir?
Elektrikli işletme araçlarının, aktif olmayan (normal işletmede gerilim altında olmayan) metal kısımlarının bir iletken üzerinden toprakla birleştirmesi için kurulan sisteme topraklama tesisatı denir.
Topraklama direnci ise toprağın elektrik akımını geçirebilmesi esnasında gösterdiği tepkidir. Topraklama ölçümü, toprak direnci test cihazı (Toprak Megeri) kullanılarak hassasiyetle yapılmalıdır.
Topraklama Ölçümü Neden Yapılır?
- Topraklama sayesinde cihaz üzerindeki kaçak akımlar ve statik elektrik toprağa akacaktır. Böylece can güvenliği sağlanacak ve cihazların zarar görmesi önlenecektir.
- Topraklamanın görevini yapabilmesi için cihazın gövdesinden toprağa kadar olan elektriksel direncin yeterince düşük olması gerekir. Söz konusu direncin, periyodik olarak kontrol edilmesi gerekmektedir.
- İşçi Sağlığı ve İş güvenliği Tüzüğünün 270-354 maddeleri gereği elektrik tesislerinde topraklama yapılması gereklidir. Ayrıca 21.08.2001 tarih ve 24500 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’ nin 7. Ve 10. Maddeleri gereğince topraklama tesisatının yapılması ve periyodik olarak ölçülmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır?
- Ölçümler, yetkili mühendislerin kontrolünde, alanında uzman kişiler tarafından yapılmalı ve raporlanmalıdır.
- Topraklama ölçümünde kullanılan cihazın kalibrasyonu yapılmış olmalıdır.
- Paratoner topraklama ölçümlerinde paratoner irtibatı kesilerek kontrol klemensinden ölçüm yapılmalıdır.
- Ölçüm yapılan yer eğer fabrika ise topraklama sistemi mutlaka araştırılmalıdır. Eğer TN sistemi uygulanıyorsa çevrim empedansı koruma iletken kesitleri projesinden kontrol edilmelidir.
- Koruma iletkenlerinin (TN sisteminde) mutlaka ana panodaki (trafo çıkışı) nötr barasına bağlı olup olmadığı kontrol edilmelidir.
- Ölçüm periyodu, işletmenin yapısına ve ekipmanın fiziki durumuna göre değişkenlik göstermelidir.
- Direklerin topraklama ölçümünde direk ile olan irtibat sökülmemelidir.
Örneğin ;
- Elektrik üretim, iletim, dağıtım tesisleri iki yılda bir kere,
- Enerji nakil ve dağıtım hatları beş yılda bir kere,
- Sanayi tesisleri ve iş merkezleri direnç değerleri yılda bir kere,
- Sabit işletme elemanları yılda bir kere,
- Yeri değişebilen işletme elemanları altı ayda bir kere
- Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerle çalışılan işyerleri ile ıslak ortamlarda çalışılan işyerlerinde yılda bir olmak üzere gerekli ölçümler yapılmalı ve raporlanmalıdır.
Kaynak : ElektrikPort
