Günümüzde sıkça karşılaşılan ve bir gereklilik haline gelmiş olan Aydınlatma Tasarımı konusunun mimarları olan Aydınlatma Tasarımcılarının, kim olduklarını ve bu mesleği seçmek isteyenlerin hangi yolları izlemesi gerektiğini bu yazımızda sizler için kısaca derledik.
Aydınlatmanın tanımı Wikipedia’da şu şekildedir:
“Aydınlatma veya ışıklandırma, pratik veya estetik etkiler elde etmek için ışığın planlanarak kullanımıdır”
Bu tanımı bir “Aydınlatma Tasarımcısı”na soracak olursanız cevabı muhtemelen “Aydınlatma bir sanattır” olacaktır. Günümüzde, aydınlatma tasarımı bir lüks olmaktan çıkmış, ihtiyaç haline gelmiştir.
Mimari aydınlatma tasarımının amacı, teknik gereksinimleri sağlarken, hem göze, hem de ruha hitap edebilmektir. Kısacası aydınlatma tasarımı, yalnızca görsel şıklık olarak düşünülmemeli, aynı zamanda teknik ve bilimsel pek çok konuyu kapsadığı unutulmamalıdır.
Aydınlatma Tasarımcısı Kimdir?
Kullanıcının, gözünü ve zihnini yormayan, rahat ve net bir şekilde görmelerini sağlayan, bulundukları ortama göre ruh halini düzenleyerek, mutlu hissettiren mimari aydınlatma tasarımları, “Aydınlatma Tasarımcıları” tarafından tasarlanmaktadır.
Işığın doğru şekilde kullanılmasını, zaman ve maliyeti göz önünde bulundurarak en doğru şekilde sağlayan kişilerdir. Ayrıca projenin genel konsept tasarımında görev alan uzman danışmanlardan biridir.
Kullanıcıların sağlık ve esenliğini göz önünde bulundurarak, bir proje için hem işlevsel hem de çekici bir aydınlatma konsepti tasarlamak onların sorumluluğundadır.
Aydınlatma Tasarımı Eğitimi Nasıl Olmalıdır?
Aydınlatma tasarımcıları genellikle, Elektrik Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı ve İç Mimarlık bölümlerinde eğitim görmüş kişiler olmaktadır. Aydınlatma Tasarımı için Türkiye’de henüz açılmış bir lisans ve yüksek lisans programı bulunmamaktadır. Bazı üniversitelerde bölüm dersi olarak verilmektedir. Fakat yurtdışında çok sayıda yüksek lisans programı bulunmaktadır. Bu okullardan bazıları;
- WINGS – Wismar University
- KTH Royal Institute of Technology
- Rose Bruford College of Theatre and Performance
- New York School of Interior Design
Aydınlatma Tasarımcısı Ne İş Yapar?
- Aydınlatma projelerini tasarlamak, hesaplamalarını yapmak ve raporlamak, süreci koordine etmek
- Projede görev alan ekibin diğer üyeleriyle bağlantı kurmak
- Yönetmeliklere ve standartlara uygunluğu sağlamak, kontrolünü yapmak
- Aydınlatma ürün tasarımcıları ve tedarikçilerle bağlantı kurmak, süreci devamlı olarak denetlemek
- Gerektiğinde alternatif çözüm önerileri sunmak ve tartışmak için müşteri ve diğer ilgili kişiler ile bağlantı kurmak ve iletişim halinde olmak
- Mekanın işlevine ve fonksiyonuna uygun tasarım çalışmaları yapmak
Aydınlatma Tasarımcısı Hangi Programları Kullanır?
Aydınlatma Tasarımcılarının genellikle kullandıkları programlar aşağıdaki gibidir.
►DIALux evo: Dünya çapında aydınlatma tasarımcılarının en yaygın olarak kullandığı aydınlatma tasarımı programıdır. Türkçe dil desteği mevcuttur.
►DIALux 4: DIALux evo’ya göre daha az işlevsel olarak nitelendirilen DIALux 4’te de Türkçe dil desteği mevcuttur.
►Relux: Aydınlatma tasarımı ve hesaplamaları yapabileceğiniz ücretsiz bir programdır. Türkçe dil desteği bulunmaktadır.
Aydınlatma Tasarımcısı Nerelerde Çalışabilir?
Aydınlatma Tasarımcıları; aydınlatma firmalarında ve mimari sektörde faaliyet gösteren firmaların tasarım alanlarında çalışabilmektedirler.
Kimler İçin Uygun Bir Meslektir?
Aydınlatma tasarımı, çoğu kez basit bir işmiş gibi gözükse de çok fazla detayı içinde barındıran bir konudur. Ülkemizde ne yazık ki gereken önemi görmemektedir. Bu nedenle, bu alanda ilerlemek ve saygınlık kazanmak isteyenleri zorlu ve uzun bir süreç beklemektedir. Her meslekte olduğu gibi bunda da eğer işinizi çok sevmiyorsanız bu alanda ilerleyemezsiniz. Eğer tasarımı ve ışığı seviyorsanız bu meslekte çok iyi yerlere gelebilir, yaptığınız her işten çok mutlu olabilirsiniz.
Eğitim ve Forumlar
DIALux Eğitimleri
DIALux Firması’nın kendi bünyesinde ücretli ve ücretsiz eğitimleri bulunmaktadır. Bu eğitimler sonrasında sınava girerek sertifikanızı alabiliyorsunuz. Eğer aydınlatma alanında uzmanlaşmak isterseniz Expert for Lighting Design (Aydınlatma Tasarımı Uzmanı) eğitimini alarak, alanınızda uzman olduğunuzu belgelendirebilirsiniz.
SLL (The Society of Light and Lighting)
► Işık ve Aydınlatma Derneği olarak bilinen ve bir asırdan fazla bir tarihe dayanan Topluluk, ilk olarak 1909’da Aydınlatıcı Mühendislik Topluluğu olarak kurulmuş olup, daha sonra Chartered Institute of Building Services Engineering’in (CIBSE) bir bölümü haline gelmiştir.
► Toplum için; sağlıklı, ergonomik ve sürdürülebilir bir geleceğin ayrılmaz bir parçası olarak ışığın kullanılması ve geliştirilmesinde ön saflarda yer almaktadırlar.
► Tasarımcılar, mühendisler, araştırmacılar, eğitimciler ve tedarik zincirindekiler dahil olmak üzere, ışık ve aydınlatma alanında faaliyet gösteren herkese profesyonel bir kimlik kazandırmaktadırlar.
► Işık ve aydınlatmanın tüm yönleriyle ilgilenen insanların bir araya gelebileceği bir forumdur.
► Işık ve aydınlatma için eğitim ve yeterlilik standartlarını belirleyerek, sürdürülebilirliğini sağlarlar.
ILP (Institution of Lighting Professionals)
► Hem iç hem dış aydınlatma eğitimleri mevcuttur. Verilen eğitimler aydınlatma profesyonellerinin, potansiyellerini en üst seviyeye çıkarmak üzerinedir.
► İyi ve doğru aydınlatmayı sağlamak ve teşvik etmek için düzenli olarak etkinlikler düzenlemektedirler.
► ILP’nin, Birleşik Krallık ve İrlanda’da güçlü bir bölgesel ağa sahip olması, üyelere aydınlatma topluluğundaki en son sorunlar ve gelişmelerle ilgili sunumları izleme şansı vermektedir.
IALD (International Association of Lighting Designers)
IALD, profesyonel aydınlatma tasarımcılarının ilerlemesini ve tanınmasını teşvik ederek aydınlatma tasarımının mükemmelliği için evrensel standardı belirlemeye çalışır.
Kaynak:
► DIALux
► Keystone Online Studies
► 9lib.net
► cibse.org
► iald.org
► Wikipedia
